< Dag 59  
Dag 60 Woensdag 15 mei Afscheid is moeilijk
Yasokubo in Sanuki-shi - ¥ 6000 tatamikamer met diner en ontbijt
Tempel: 88 Ōkuboji 大窪寺
Afstand: 15 km naar Shirotori Onsen, Sanuki-shi
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
Ik slaap hier heerlijk en sta om 7 uur op. Ik ontbijt samen met Etienne en zijn Japanse wandelmaat. Zij nemen vandaag een andere route naar tempel 1. Etienne gaat ook naar Koyasan hierna, dus wie weet zien we elkaar daar weer. Het afscheid van de kleine okusan en de jonge vrouw die hier werkt is hartelijk.
Ik loop om kwart voor acht de tempel binnen via de kleinere poort in de winkelstraat. De grote poort waardoor ik gisteren de tempel verliet is bij de parkeerplaats. Ik wil alles goed bekijken, het is mijn afscheid van alle 88 tempels, zo voelt het wel, ook al kom ik nog bij tempel 1 terug en logeer ik straks in Koyasan nog 3 dagen in Ekōin. Het dringt nog niet helemaal goed tot me door dat ik bijna klaar ben met de henro. Ik ben al zolang onderweg, dat het lijkt of ik altijd zo door zal gaan.
Ik ga eerst naar de Daishi-dō en steek een kaarsje en wierook aan om Kōbō Daishi te bedanken dat ik hier veilig ben aangekomen.
Er bloeit een mooie blauwe regen voor de Daishi-dō. Het ligt er vol met afgewaaide blaadjes. Als ik er even in alle rust op een bankje van zit te genieten, komt de tuinman er aan met een bladblazer en hij gaat met veel herrie de bloemblaadjes wegblazen. Dat is dan weer minder... Maar goed, ze mogen niet blijven liggen, want na een beetje regen wordt het hier spekglad op de stenen en de trappen.
Er staan hier veel beelden van Kōbō Daishi, groot en klein. Naast het grote beeld staat een kast vol met kleine beeldjes met eronder de namen van mensen die ze hebben gekocht als aandenken aan hun henro. Sommigen zijn kapot. Hopelijk komt iemand ze eens repareren. De voetjes staan nog netjes op een rijtje in de kast en de rest van de beeldjes liggen op een plank.
Naast de Daishi-dō staat een grote glazen kast vol kongōtsue, als je wilt kun je je stok hier achterlaten. Ze zijn er in alle soorten en maten. Daar moet je natuurlijk voor betalen. Ze worden na enige tijd ritueel verbrand, geen idee hoe lang ze blijven staan, maar de kast raakt nooit vol, dus ze zullen dat wel op tijd organiseren. Te zien aan de onderkant van veel stokken staan er niet veel van wandelaars tussen, de meeste zijn nauwelijks afgesleten.

De hondō van Ōkuboji met Nyotaizan



Prachtige schaduwplaats van blauwe regen
Veel kleine Kōbō Daishi als aandenken

Grote Kōbō Daishi

Achtergelaten kongōtsue
Ik groet een ouder echtpaar, ze doen de henro in gedeeltes met de auto. We maken een praatje en ze feliciteren me met mijn kechigan. Verder zijn er nog geen bezoekers. Alleen de tuinman en een schoonmaakster zijn ijverig aan het werk en de fotograaf die de groepsfoto's maakt komt er aan en doet zijn hokje open. Op mijn verzoek maakt hij met mijn iPhone een foto van mij op de tribune en eentje naast het grote beeld van Kōbō Daishi, dat naast de nōkyōsho staat.
Om 10 uur begin ik honger te krijgen en moet ik toch echt afscheid gaan nemen van Ōkuboji. Ik voel me vreemd, eigenlijk wil ik hier niet weg, het voelt zo onaf, maar ik moet wel verder. Met een vaag verdrietig gevoel loop ik door de poort, vouw mijn handen voor mijn borst, buig en zeg gasshō. Ik kijk nog één keer achterom. Partir c'est mourir un peu...

Kuruma-henrosan

Nog één keer op de foto voor de hondō

Een laatste blik achterom
In het straatje naast de tempel zijn de winkeltjes en restaurantjes inmiddels opengegaan. Er lopen mensen te winkelen, ze zijn hier met een bus, geen henrosan, maar gewone toeristen die op de specialiteit van deze streek afkomen: konnyaku, een stevige gelatine gemaakt van de wortelknol van de konjak plant of duivelstongwortel.
Ik bestel miso udon in het restaurant tegenover de tempelingang en die warme hap smaakt me uitstekend. Ondertussen kan mijn iPhone opladen. Als ik restaurant verlaat zie ik dat er naast de deur een kooi staat met een aap erin. Nota bene achter het raam waar ik zat te eten, ik heb er ongemerkt een half uur naast gezeten. Het is een zielig gezicht, het arme dier lijkt me behoorlijk gestrest. Hij kijkt me even heel akelig aan, maakt een geluidloze schreeuw en gaat vervolgens in een hoekje zitten kniezen. Hij of zij lijkt op de apen die ik gisteren zag wegrennen tussen de struiken, met dat roze gezicht en die lichte grijs/bruine haren. Het is een Japanse makaak. Wat zielig dat ze die hier opgesloten hebben! Bij ons zou dit verboden zijn.

Winkelstraatje naast Ōkuboji

Konnyaku kopen

Zielige makaak in kooi
Om kwart voor 11 vertrek ik naar Shirotori Onsen, Zwanen Spa. Na een stukje weg 377, die nog erg rustig is, sla ik rechtsaf naar een mooi pad langs een beek, het is er onverwacht heel ongerept, bijna dichtgegroeid. Dit is niet het officiele henropad, maar een stuk van de Shikoku no Michi, het Shikoku wandelpad. Die paden staan in de routegids aangegeven met een groene stippellijn. Vanaf dit pad heb ik nog lang uitzicht op de bergen waar ik gisteren vandaan kwam. Hier wordt beslist niet veel gelopen. Het pad komt weer uit op de 377, die steek ik over en ik ga verder over de smalle weg richting Shirotori Onsen. Die weg is redelijk rustig, slechts een paar betonwagens passeren me, verder is er weinig verkeer.

Vanaf het pad uitzicht op de bergen
Op het mooie groene pad

De laatste rustplaats...
Ik sta even stil om te kijken naar de werkzaamheden aan een ingewikkelde constructie onder aan de weg, zo te zien om iets aan de rivierloop te veranderen en te verstevigen. Eén man is aan het werk en vier mannen staan er naar te kijken. Het is ook overal hetzelfde in de bouw...
Na 2 km sla ik rechtsaf op weer een groen pad. Aan het eind daarvan ga ik niet door de Gomyō tunnel, maar er omheen. Zo is het een mooie afwisselende route, zelfs met een steil stukje klimmen. Ik geniet van de wandeling en de rust en ben blij dat mijn knieën het volhouden. Om half 1 neem ik een halfuur pauze bij een bruggetje op het pad langs de tunnel. Als ik voorbij de tunnel ben wordt het even wat ingewikkeld, ik neem op een kruispunt bijna de verkeerde afslag, richting weg 2 die naar tempel 10, Kirihataji, leidt. Ik heb het gelukkig op tijd in de gaten. Het pad slingert hier over de grens tussen twee prefecturen. Het ene moment loop ik in Kagawa en ga ik Tokushima in en het andere moment loop ik Kagawa weer in. Na nog een kilometer ben ik op een asfaltweg richting de onsen en daar snijdt het henropad een stuk van die weg af door een bos.

Eén man aan het werk en vier opzichters
Een klein stukje door Tokushima
Een shortcut
Op een open plek staat een rusthut en een picknicktafel met banken. Hier blijf ik een half uur comfortabel lunchen. Ik ben zo vroeg, ik hoef me niet te haasten. De enige andere henrosan die ik vandaag op het pad zie loopt me bijna voorbij. Ik groet en blijft eventjes staan om te drinken en een sigaret te roken. Hij komt net als ik van tempel 88 en is ook op weg naar de onsen. Hij ziet er niet uit alsof hij de hele henro heeft gelopen. Hij vertelt dat hij morgen doorgaat naar Ryōzenji en daarna door met de bus naar Osaka voor de Shinkansen naar Tokyo, waar hij woont. We zien elkaar vanavond weer bij het diner.

Picknick-lunch in het bos

Henrosan uit Tokyo

Op het laatste stuk bospad van vandaag
Al om 3 uur kom ik aan bij Shirotori Onsen. Dat ligt mooi tegen de heuvels langs een riviertje. Maar mijn kamer valt een beetje tegen, het stinkt er naar verschaalde rook. Het is een hoekkamer en ik kan gelukkig de ramen tegen elkaar openzetten om te luchten. Toch raar dat ze in hotels met bronnenbad geen rookvrije kamers hebben. Overal staan asbakken op de tafels. Het beddengoed en de handdoeken ruiken zelfs naar rook.
Het hete bronnenbad valt ook wat tegen. Het is klein en er is weinig extra's. Alleen een hele kleine sauna, die veel te vochtig is. Ook geen buitenbad, wat ik wel verwacht had in een onsen tussen de bergen. Na mijn bezoek aan die luxe onsen in Kanonji ben ik verwend geraakt. In mijn ogen is dit niet meer dan een wat groot uitgevallen ofuro zoals je ze ook wel in de shukubo bij tempels aantreft.
Maar goed, ik ben weer lekker schoon. Ik laat me masseren in een massagestoel, dat heb ik ook wel eens beter meegemaakt...

Oude stenen wegwijzer
Shirotori Onsen
白鳥 = Shiro tori = witte vogel = zwaan
Het diner is vanaf 6 uur. Het eten is goed, niet speciaal, gewoon een lekker doorsnee diner met alles erop en eraan. Erg druk is het hier niet, ik herken de henrosan van vanmiddag, we groeten, maar verder niets. Tijdens het eten praat ik wat met een paar andere gasten, maar ik voel me niet zo sociaal als anders. Ik heb niet echt zin om veel te praten, ik ben wat in mezelf gekeerd.
Het nieuws op de TV in de eetzaal staat aan en ineens zie ik een bekend gezicht op het scherm verschijnen. Het is de aardige hoofdmonnik van tempel 75, Zentsuji. Waarom is me niet duidelijk. Er was blijkbaar iets te vieren in Zentsuji, hij had zo te zien een hoge piet op bezoek.
Na het diner maak ik een wandelingetje in de tuin rondom het gebouw. Je kunt een eind langs het riviertje wandelen en over een andere brug terug. Verder is er niet veel te beleven hier.
In de lobby staat een grote TV. Ik ga zitten en het lukt me om op de afstandsbediening het nieuws in de Engelse nasynchronisatie over te zetten, zoals ik van Dolf heb geleerd. Maar er is niet echt interessant nieuws. Alleen het weerbericht, dat is gunstig voor morgen, het wordt iets minder warm. Prima weer om te lopen dus.

Ik bestudeer de route vanaf hier naar tempel 1 nog eens goed en ik weet nu al dat ik dat niet in één dag kan lopen, Het is meer dan 30 km en 300 meter omhoog en omlaag. Ik neem de route naar het noorden over de Ōuchi Dam en pak de trein vanaf Sanuki-Shiratori-eki. De JR Kotoku Line gaat naar Tokushima en stopt dichtbij tempel 2, Gokurakuji, op Awa-Kawabata-eki. Gokurakuji heeft een shukubo en het lijkt me fijn om de laatste nacht van mijn henro in een tempel te slapen. Terug op mijn kamer bel ik naar Gokurakuji, en reserveer een kamer met diner en ontbijt voor morgen. Zo kan ik vrijdagmorgen lekker rustig aan doen, de 1,3 km naar Ryōzenji wandelen, de cirkel rondmaken en me afmelden in het henro-gastenboek. Daarna neem ik op de trein naar Tokushima. Ik denk dat ik daar nog een dag blijf, misschien in het Clement Hotel voor het station. En dan natuurlijk wat winkelen en naar Starbucks!
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
< Dag 59