=
< Dag 25  
Dag 26 Donderdag 11 april Een riante tsuyado
Los Inn, Kochi-shi - ¥ 4920 westerse kamer met badkamer en ontbijt
Tempels: 33 Sekkeiji 雪蹊寺 en 34 Tanemaji 種間寺
Afstand: 15 km / bus Kochi-eki > halte Misato / 1 km Free Ferry
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
In dit hotel heb ik eindelijk eens een keertje uit kunnen slapen! Ik word pas om 8.50 uur wakker. Ik ben nog net op tijd voor het ontbijt, dat tot 9.15 uur is.
Daarna pak ik snel mijn spullen en ga naar Kōchi-eki, station.
Ik bewonder de beelden op het plein naast het station. Het is een beroemde samurai uit de 19e eeuw: Sakamoto Ryōma en zijn 2 vrienden, lees ik in het Engelstalige foldertje over Kōchi.
Bij de Tourist Info in de busterminal krijg ik het tijdschema van de bus richting Zenjibuji. Die gaat 10.13 uur vanaf de Harimaya-bashi bushalte.
Daarnaar toe is het een korte wandeling vanaf het station door een brede zonnige straat, waar ook een tram rijdt, naar de halte op de Harimaya-dōri. Ik moet 20 minuten wachten bij de bushalte en drink er mijn gebruikelijke café au lait op een bankje in de al warmer wordende zon.

De lobby van Los Inn
Sakamoto Ryōma en zijn vrienden
Kōchi-eki mae, voor het station van Kōchi

Kōchi-bashi, brug over Enoguchi-gawa
Ik besluit uit te stappen bij halte Misato i.p.v. bij Mineji-dōri. Zo ben ik al dichterbij de Urado-wan (baai) en ruim op tijd voor de gratis ferry in de Tanezaki Haven. Die gaat naar overkant, naar de Nagahama haven. De andere henro-route is langer en gaat over een hoge en drukke verkeersbrug tussen de stad en Katsurahama. Maar die laat ik dus mooi links liggen zo. Vanaf Nagahama is het maar 1,4 km naar tempel 33, Sekkeiji. Ik heb nu tijd zat, het pontje gaat om 12 uur, dus ik wandel op mijn gemakje langs de haven naar de ferry. Ik vind het als geboren Rotterdamse, altijd erg leuk om bij havens naar hijskranen, grote schepen en alles er om heen te kijken.
Tanezaki Haven
Urado Baai
Aankomst bij de ferry
Naast de wachtkamer lees ik op een bord dat de ferry pas om 10 over 12 gaat. Ik heb nog een half uur de tijd en laat mijn rugzak achter bij 3 henrosan in de wachtkamer. Ik ben nieuwsgierig naar wat er achter die hoge betonnen muren te zien is. Het zijn echte verdedigingswerken tegen tsunami, vloedgolven: trappen, ladders, sluisje en stormdeuren. Ik kan zo helemaal langs het water van de haven lopen tot bijna aan de Urado-bashi, brug, waarvan duidelijk het verkeer te horen is. Blij toe dat ik daar niet over hoef te lopen. Sommige henrosan nemen toch die route in plaats van de ferry. Het zal wel een mooi uitzicht zijn vanaf die brug en als je tegen dat lawaai en de stank kunt... Er staan huizen tot bijna onder de brug. Het lijkt me niet echt leuk om daar te wonen.


In de wachtkamer
Wandeling over de betonnen wal
Urado-ohashi
Naast de brug is een klein vissershaventje, een pier en een steiger. Daar is het weer een lekker rommelig gedoetje, zoals overal in vissershavens. Ik vraag aan een visser, die er zijn vangst aan het verpakken is, welke vis hij heeft gevangen. Het is saba, makreel. Ze zien er mooi uit. Hij verpakt ze per 6 stuks in een plastic bak. Ik loop terug over de straat en maak naast een school nog een praatje met een moeder en haar 3 kinderen. Ze willen graag voor me op de foto. Grote broer laat zijn zusje naar me zwaaien en roept:'Bye, bye!'

Steiger in Urado Haven

Makrelen visser

Bye, bye!
Het pontje vertrekt stipt op tijd. De passagiers zijn een paar lokale mensen en 6 aruki-henrosan en 1 bejaarde henrosan op de fiets. We maken over en weer foto's van elkaar tijdens de korte overtocht. Binnen 5 minuten zijn we aan de overkant. Het is net de pont over het IJ, maar dan minder druk.
Alle henrosan, behalve de oude man met de fiets en ik, gaan er met gezwinde pas vandoor. Ik wil eerst even weten waar ik precies ben en klim een trap op zodat ik over de hoge betonnen muur kan kijken. De weg gaat langs de Nagahama haven en de monding van de rivier Shinkawa die uitkomt in de baai. De haven ligt vol bootjes.

Het pontje op

Iedereen gaat op de foto

De overtocht duurt maar 5 minuten
Fiets-henrosan loopt met zijn fiets aan de hand, hij draagt een kleine rugzak en heeft voor en achter bepakking op de bagagedragers. Hij is duidelijk moe en komt maar langzaam vooruit. Ik blijf naast hem lopen en vraag waar hij vandaan komt. Hij komt van Shikoku en woont in Shimanto-shi, ergens tussen tempel 37 en tempel 38. Bij een automaat koop ik cafe au lait voor mezelf en ik vraag of hij dat ook lekker vindt. Ik geef hem een blikje en we gaan samen op de stoeprand zitten en praten nog wat. Hij heeft 1 keer eerder de henro gedaan met de auto. Nu is hij ritaiashite, retired en heeft dus alle tijd. Hij loopt meer naast zijn fiets dan dat hij er op rijdt, vanwege de vele heuvels. Het is heel zwaar, zijn fiets heeft maar 3 versnellingen: Taihen ne! Na een kwartiertje stappen we op. Ojisan vertrekt vol goede moed weer op de fiets. Ganbatte ne! Het begint ineens te waaien en het is gelijk een stuk frisser.
Ik kom langs een apotheek en ga ik daar vragen of ze nailhardener, nagelverharder, hebben en ik laat mijn gescheurde nagels zien. Ze verkopen het niet, maar het winkelmeisje roept: Chotto matte! Wacht even! En ze rent de winkel uit naar een zaak er schuin tegenover, een soort schoonheidsalon. Ze komt terug met een flesje. Maar het is topcoat. Sorry, helaas, maar dat bedoel ik niet... erg bedankt voor de moeite. Sumimasen en arigatō. Ik krijg wel 2 leuke kikkertjes mee als osettai. Want als ik die zie staan en vraag hoeveel ze kosten, zegt de apotheker gelijk: Puruzento, presentje. Het zijn reclamepoppetjes, maar voor mij zijn het mascottes: een jongetje コロちゃん Koro-chan en een meisje ケロちゃん Kero-chan. Als ik weer veilig thuis ben zal ik ze aan Tycho en Indy geven.
Nagahama Haven

Fiets-henrosan uit Shimanto-shi

Chotto matte!
De wind is behoorlijk koud en het begint ook nog te miezeren. Om 13 uur ben ik bij tempel 33, Sekkeiji. Het regent echt maar heel klein beetje, maar vier henrosan van de pont staan zich al weer in hun poncho's te hijsen. Ze zijn klaar hier en gaan er als een haas vandoor. Ze hebben hier tegenover in Kōchi-ya besproken en lopen nu naar tempel 34 en dan snel weer terug om voor 5 uur binnen te zijn voor bad en diner. Ze zijn de poort nog niet uit of de zon komt weer door.
Ik ga mijn rituelen doen en halverwege het reciteren van hartsoetra bij de Daishi-dō krijg ik plotseling een huilbui. Al snikkend en snotterend maak ik de soetra af en ga op een bankje naast Daishi-dō zitten bijkomen. Dit is de eerste keer sinds ik de henro doe, dat ik zo emotioneel word. Er gaat van alles door me heen, niet iets speciaals, het is een algemeen gevoel van ontroering en geluk dat ik dit allemaal kan en mag doen en beleven... Twee henrosan komen naar me toe. De een geeft me een pakje: warme vistempura. Oishii, daar knap ik echt van op. Ik lach en zeg dat ik erg gelukkig ben: Ureshii desu. De andere man geeft me lekkere snoepjes. Zonder er over te praten voel ik dat ze begrijpen dat ik ontroerd was. Het is echt hartverwarmend. We maken natuurlijk foto's van elkaar en wisselen onze osamefuda, naambriefjes, uit. Ik bedank ze uitgebreid: Dōmo arigatō gozaimashita.

Sekkeiji, Daishi-dō

Yakushi Nyorai voor de Hondō

Wat een lieve mannen!
Pas om 14 uur loop ik verder en een kwartier later moet ik al weer even stoppen omdat ik ineens pijn in mijn twee rechterteentjes krijg. Aan een rustig zijweggetje op een muurtje naast een rijstveld bekijk ik de schade: een heel klein blaartje door te lange nagel. Ik knip al mijn teennagels en plak compeed op het kleine teentje. Ik drink warme citroenlimonade met extra vit C uit de automaat, dat is best een lekker drankje als het koud is.
De weg naar tempel 34 is erg rustig. Hij gaat eerst een stukje langs de Shinkawa rivier en langs velden vol kassen en rijstvelden. Ik loop te hoesten en word kortademig door de harde tegenwind. De weg hoeft maar een klein stukje omhoog te lopen, of ik begin al te hijgen als een karrepaard. Als er 10 km op mijn teller staat ga ik tegen 3 uur weer even zitten en neem een pufje. Ik hoop maar dat ik in de tsuyado van tempel 34 mag slapen! Het pufje werkt snel en even later loop ik weer als een kievit. En het is nog maar 4 km dus ik heb alle tijd...
Langs de Shin-kawa

Een schoolbus vermomd als walvis

En ook cactussen hier
Boeren zijn de rijstplantjes aan het uitzetten. Het blijft me fascineren hoe ze dat doen met die machines. We zijn nog niet ver van de grote stad Kōchi, maar alles is gelijk weer zo vredig en kalm op deze vlakte tussen de bergen en de zee. De wind gaat liggen en het wordt gelijk warmer. Ik hoor dat er ergens een school uitgaat. Ze laten dan altijd muziek horen door de luidsprekers op het schoolplein. Hier is dat de welbekende tune van de Big Ben... ta da tata, ta da tata! Even later zie ik inderdaad een school in de verte. Op mijn routekaart zie ik dat het de Higashi Elementary School is. En ik hoor en zie de kinderen uitzwermen.

Rijst planten

FF pauze met Koro-chan en Kero-chan

De Higashi E.S. gaat uit
Ik kom al snel veel schoolkinderen tegen. Met twee meisjes van 10 en 11 jaar maak ik een praatje. Ik vraag hoe hun mooie leren rugtassen heten. Randoseru ランドセル. Het is een leenwoord uit het Nederlands: ransel. Komisch genoeg wordt dat in mijn vertaalapp weer vertaald als ナップサック nappusakku: knapzak, en dat is dan weer een Duits leenwoord. De 2 meisje willen wel even voor me poseren. Ze vertellen dat de meisjes meestal rode hebben, of rose, en de jongens zwarte of blauwe. Er komen net een paar jongens aan en die willen ook best even op de foto. Het zijn vrolijke kinderen allemaal, ze moeten elke dag 2 tot 3 km van huis naar school lopen en vice versa. De meeste jongetjes doen dat spelenderwijs door over de vele bevloeiingskanaaltjes en brede goten langs de weg te springen en met van alles in het water te rommelen. En de meisje lopen de heel weg te kletsen en te giechelen. Het is hier hetzelfde als overal in de wereld...

Vrolijke schookinderen
Even mijn nieuwe schooltas showen
Slootje springen op zijn Japans
Om 16.15 uur bij ben ik bij tempel 34, Tanemaji. Iets te vroeg om al naar tsuyado, een gratis slaapplaats te vragen. Ik koop eerst in de winkel aan de overkant van de weg een beker ramen seafood, want van Herve weet dat het echt alleen maar slapen is. Het is heel rustig in deze tempel, ik ben de enige bezoeker. Nadat ik mijn rituelen heb gedaan, haal ik mijn stempel en vraag aan de vrouw in de nōkyōsho of ik hier kan overnachten. Ze vraagt: 'Aruki henro desu ka, bent u een wandelende henro?' 'Hai, so desu. Ja, dat ben ik'. Dan mag u hier uw naam en adres invullen. In het gastenboek zie ik bij 10 april alleen de naam en het adres van Herve staan. Ze roept haar zoontje en die wijst me de tsuyado. Die is in een huisje naast een paar garages tegenover de tempelingang. Het is een 4-persoons tatamikamer met een douchehokje ernaast. Er liggen genoeg futons en dekens en zelfs een paar grote badlakens. En er staat een tafeltje met een paar zitkussens en een ventilator. Ik ben de enige gast en dat bevalt me prima, lekker rustig. Het is er heel schoon en netjes. Ik ga eerst douchen en mijn wasje doen. En wat een prima warme douche! Zo riant had ik niet verwacht bij de eerste keer gratis overnachten in een tempel. Er is ook waspoeder en er staan 2 teiltjes. Mijn wasje hangt al snel te drogen aan de waslijn in de kamer.
Kokend water voor de ramen krijg ik in het tempelwinkeltje dat nog net open is. Ik koop er ook een zakje chips voor later op de avond.
Na een eenvoudige doch voedzame avondmaaltijd in in de laatste zonnestralen voor mijn huisje, haal ik een flesje warme thee uit de automaat en ga wat foto's maken van de tempel in de ondergaande zon. Tanemaji wordt speciaal bezocht door zwangeren om te bidden voor een voorspoedige bevalling. Er staat een Kannon Hal die vol hangt met waterscheppen zonder bodem als dank voor een gezond kind.

De tsuyado
Kōbō Daishi

De Kannon Hal met waterscheppen
Vier meisjes zijn aan het spelen, ze zitten achter een grote rode poes aan en rennen rondjes over het tempelterrein. Ze zijn hier na schooltijd bij hun oppasmoeder naast de tempel. Het kleinste meisje zegt tegen me: Shiroi kami! Wit haar! Hai, zeg ik, ik ben een echte obaasan, oma. Het moet voor deze kinderen wel een vreemd gezicht zijn, iemand met zulk wit haar. Bijna iedereen in hun omgeving heeft pikzwart haar. Kinderen zijn soms ook een beetje bang voor me, misschien lijk ik wel op een heks in hun ogen. Maar deze meisjes zijn niet bang, ze zijn nieuwgierig. Ik laat ze foto's zien van mijn mago, kleinkinderen. Die vinden ze heel kawaii! Ook Speedy, onze kat, vinden ze erg leuk. Ze moeten hard lachen om die naam: Supiidii!. Ze gaan tikkertje doen op het terrein en een van de kleintjes valt. Ze begint keihard huilen en ze doet me ineens heel erg aan mijn Indy denken! Haar knie en handje zijn geschaafd: Itai, itai! Ik pak een schoon, vochtig servetje uit mijn tas en doe dat op haar handje. Haar grote zus komt er snel aan, troost haar en draagt haar weg. Even later worden ze door hun moeder met de auto opgehaald.
Shiroi kami! Wit haar!
Itai, itai!
Het tempelterrein is een geliefde speelplek
Terug in mijn huisje installeer ik me lekker warm op 3 futons en onder 2 dikke dekbedden. Ik voel me hier erg op mijn gemak en gelukkig, wat een heerlijk knus plekje. Geweldig toch, dat je als wandelende henro zo gratis kunt overnachten!
Ik krijg een mail van Dolf. Hij schrijft dat het Whale Watching seizoen pas na 20 mei begint. Dus Joost en ik moeten iets anders voor ons verjaardagsfeestje bedenken. Ik schrijf terug dat ik bij tempel 34 slaap en dat ik morgen rond 12 uur bij tempel 35, Kiyotakiji, denk aan te komen. Hij zal me daar opwachten met zijn vrouw Fumika.
Ik bekijk mijn foto's van vandaag en eet de chips op met een muziekje erbij. Ik luister meestal naar rustige liedjes van Leonard Cohen en Paul Mc Cartney of iets klassieks: The lark ascending van Williams of Benedictus van Karl Jenkins. Als de muziek stopt, hoor ik alleen nog het kikkerconcert in de rijstvelden. Ik ga daar nog eens een haiku over proberen te schrijven. Ook al heb ik nog steeds geen levende kikkers gezien!
Ik wil morgen rond 8 uur hier weg. Het is maar 9,5 km naar tempel 35. Om 22 uur doe ik moe, maar tevreden, het licht uit.
Mijn riante tsuyado...
...met een heerlijk warm bed...
...en 2 kawaii kaeru, schattige kikkertjes.
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow. Click here for all pictures of this day in a slideshow.
< Dag 25