< Dag 15  
Dag 16 Maandag 1 april
Kikkers in het rijstveld zonnig
Minshuku Sazanka in Anan-shi - ¥ 6000 tatamikamer met diner en ontbijt
Tempel: Byōdōji 22 平等寺
Afstand: 22,5 km
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
Ik ben om om 6 uur wakker. Ik heb goed geslapen, vanaf een uur of 11, voor mijn doen best lang. Ik krijg al voor 't ontbijt osettai van Sazanka-san, want als ik buiten naast de tempel sta te kijken wat er in de automaat zit, vraagt hij wat ik zoal lekker vind. Ik wijs een paar drankjes aan die ik meestal drink onderweg. Hij koopt de café au lait voor me en ook de druivensap. Hij spreekt wat Engels en vertelt dat hij shiatsu-sensei, leraar, is. Hij geeft les en wil behandelingen gaan geven aan de langskomende henro, special ook aan de gaijin. Naast zijn minshuku laat hij daarvoor een mooie houten ruimte gebouwd, de timmerman is er al weer aan 't werk.
We ontbijten om 6.30. De 3 henro-heren zijn snel klaar en vertrekken al om 7 uur. Eentje zelfs met de taxi. Taro-san zet me gauw nog een keer op de foto, hij vindt het erg leuk om me ontmoet te hebben. Hij zal me een mail met de foto sturen belooft hij. Ik krijg ik nog 3 verse onigiri mee van okusan. Ik reken ¥ 6000 af voor deze overnachting. Zou dat nog steeds omgerekend € 48 zijn? Later maar eens nakijken.
We nemen hartelijk afscheid, ik moet vooral de groeten van ze doen aan Honda-san van Green House Juen. Dat is in Yuki bij Tainohama-strand en daar slaap ik vanavond. Dan ben ik voor 't eerst aan de kust van de Stille Oceaan. Ik verlang erg naar de zee, ben benieuwd hoe het strand daar is.
Om 7.45 loop ik eerst nog even bij Byōdōji binnen.
Sazanka-san en okusan
Sazanka-san en okusan
Sazanka's shiatsu-ruimte in aanbouw
Sazanka's shiatsu-ruimte in aanbouw
Byōdōji in de ochtenzo
Byōdōji in de ochtenzon
Henro-pop als wegwijzer
Henro-pop als wegwijzer
Er hangt altijd een fijne sfeer in een tempel zo vroeg in de morgen. Ik brand hier voor mijn vriendin Yvonne een kaarsje en wierook bij de Daishi-dō en zeg de Gohōgō, Namu daishi Henjō kongō, 3 keer op. Yvonne haar lievelingsgetal is 22 en zij gaat in het najaar de henro lopen. Ik vraag aan de dame in de nōkyōsho naar de naam van de hoofdmonnik en het preciese adres van deze tempel. Ze schrijft alles keurig op een briefje en ik geef haar Yvonnes kaartje om aan de hoofdmonnik te geven. Yvonne kan hem dan later haar boekje, dat vooral gaat over haar motivatie om de henro te gaan lopen, toesturen.
Om 8 uur ga ik op weg richting Yuki en net als ik over de brug ben keer ik weer om: mijn kongōzue bij de tempel laten staan! Dit gebeurt me nu voor de 2e keer en gelukkig was ik nog niet ver.
Er staan hier langs de weg henro-poppen als wegwijzer. De route gaat over de rustige weg 284 tussen de rijstvelden door. Er zijn hier veel boeren en boerinnen aan het werk: de rijstplantjes worden er machinaal ingezet. En ik hoor ineens bekende geluiden uit de onder water staande velden komen: Kikkerkoren! Ik zie ze alleen niet, jammer genoeg. Ik ga een poosje zitten kijken en luisteren op een dijkje naast een boerderij aan de rand van een rijstveld. Heb stukje gefilmd, maar geen kikker liet zich zien. De Japanse kikkers zijn blijkbaar erg verlegen...
Weer terug voor mijn kongōzue!
Weer terug voor mijn kongōzue!
Boerin bij de rijstplantjes
Boerin bij de rijstplantjes
Filmpje: Waar zijn de kikkers?
Klik op foto: Waar zijn de kikkers?

Om 10 uur neem een lange pauze bij een kleine tempel naast het bospad: Tsukiyo-omizu-an. Ik zit hier lekker in de zon en eet mijn onigiri. Er komt een jonge henro-san langslopen: Marika, 23 jaar, uit Fukuoka. Ze stopt even om een praatje te maken en natuurlijk gaan we samen op de foto. We wisselen osettai, ik geef haar een mikan en zij geeft mij een blikje koude café au lait. Het is voor haar de laatste dag, zij doet ikkoku-mairi: De tempels in 1 prefectuur bezoeken. Die 23 tempels van Tokushima loopt ze in 1 week voorjaarsvakantie. Zij gaat vandaag nog door naar tempel 23, Yakuōji, in Minami, dat ligt aan de oceaan. Ik doe haar dat echt niet na. Ze loopt even later weer door: ganbatte ne! Nog 2 andere henro-san, mannen, passeren me in gezwinde pas. Die zijn waarschijnlijk vandaag ook aan hun laatste etappe bezig. Konnichi wa!
Na nog een onigiri en een blikje druivensap loop ik om 11 uur weer door.

Rustpauze bij Tsukiyo-omizu-anRustpauze bij Tsukiyo-omizu-an
Tsukiyo-omizu-an
Tsukiyo-omizu-an
Marika-san uit FukuokaMarika-san uit Fukuoka

De route is heerlijk rustig door een bos, waar zo te zien bamboe wordt of werd gehakt, ik zie een rails omhoog gaan met een karretje erop en ook zie ik een soort glijbaan op de helling tussen de bomen. Geen mens verder te bekennen hier. De vele borden langs het pad vallen me hier op. Ik probeer er eentje te vertalen en het woord gomi herken ik wel. Dat betekent afval, vuilnis. Er wordt hier dus gewaarschuwd dat er geen afval mag worden achtergelaten. En zo te zien staan er fikse boetes op. Tot nu toe heb ik nog niet veel dumpafval gezien hier op Shikoku, maar als ik het bos uit kom en de brug over Fukui-rivier overgestoken heb, zie ik dat de berm daar bezaaid liggen met afval! Wel honderd meter lang ligt hier allerlei rotzooi: televisies, radio's, kasten, koelkasten, autobanden, noem maar op. En het ligt ook enigszins gesorteerd lijkt het wel, dus misschien is hier een soort afval-recycling bedrijf? Er staan ook paar vrachtwagens langs de weg, maar verder is er geen bedrijvigheid te zien. En hoe beter ik kijk hoe meer ik zie liggen, ook achter de eerste rij. Het bos ligt er vol mee. En langs een sloot en zelfs achter het hek van een plaatsje met gedenkstenen... Het moet wel een illegale stort zijn, gezien de vele borden met waarschuwingen. Boeren en vissers, plattelandsmensen, doen dat dus hier op Shikoku ook.

Glijbaan in bamboebos
Glijbaan in bamboebos
Houd het pelgrimspad schoon!
Houd het pelgrimspad schoon!
Illegale vuilstort achter gedenkstenen
Illegale vuilstort achter gedenkstenen

Om 12 uur ben ik bij de Fukui dam. Daar wil ik langs omhoog, zodat ik de drukke hoofdweg 55 links kan laten liggen. Naast het stuwmeer achter de dam staat de Iya-Kannon tempel met een rustplaats ernaast. Het is een paar km om, maar dat heb ik er wel voor over. Ik moet even zoeken naar de juiste weg om bij die dam te komen. Ik kom door een echt achterafbuurtje met rommelige huisjes, bewoond door voornamelijk oude mensen. Het is inmiddels goed warm geworden en ik speur naar een plekje om bij het water te kunnen zitten. Beneden aan een trap naar de rivier kan ik mijn voeten afkoelen in het water. Heerlijk!
Rechts van de dam is een grote speeltuin, maar die lijkt niet meer in gebruik, er is geen kind te bekennen hier. Er hangt een bord 'verboden toegang' voor auto's op de weg naar de dam. Ik ga de hoge trap links van de dam op en bovenaan gekomen moet ik over het hek klimmen, want dat zit op slot. Blijkbaar is het toch niet echt bedoeld hier voor wandelaars?
Bij het gebouw achter het hek komt net een auto over de dam aangereden en ik vraag aan de man die er uitstapt de weg naar de Iya-Kannon tempel. Hij weet het niet, maar roept er een werknemer van de dam bij. Die wijst me heel vriendelijk een pad, dat verderop wat verscholen ligt. Het is blijkbaar toch niet verboden om hier zo maar rond te lopen, niet is hier echt beveiligd. Het pad ziet er erg weinig gebruikt uit, het loopt bovenlangs het water naar de brug en ik heb hier een mooi uitzicht op de dam en het stuwmeer.
Door deze leuke omweg hoef ik gelukkig niet langs weg 55 en door de 300 m lange tunnel met veel vrachtverkeer te open. Ik kom er wel heel even langs, als ik af moet slaan naar de brug. Die henro 'rusthut' aan de overkant van de drukke weg laat ik dus ook weer lekker links liggen.

Pootjebaden op de trapPootjebaden op de trap
De Fukui Dam met de trap omhoogDe Fukui Dam met de trap omhoog
Het stuwmeer
Het stuwmeer

Ik heb alle tijd, het is heerlijk weer en ik geniet volop van de rust op mijn pad, ik loop soms met een grote grijns op mijn gezicht en praat steeds vaker hardop tegen mezelf. Meestal in Nederlands, maar ook wel in het Japans. Ik probeer dan de teksten op de borden te vertalen. Ik heb er veel op de foto gezet, kan ik ze later nog vetalen met behulp van Midori, de woordenboek- en vertaalapp op mijn iPhone.
Om 13.10 heb ik er 11,5 km opzitten en ben ik bij de rustplaats naast Iya-Kannon. Er zit al een henrosan, die op de fiets is, hij komt uit de buurt van Tokyo. Hij rijdt op een vouwfietsje met maar 6 versnellingen! Hij is net bezig zijn fietsje weer te beladen met al zijn tassen. Hij kampeert en doet alleen Tokushima in 9 dagen. We geven elkaar onze naambriefjes en hij vertrekt weer op zijn volgepakt fietsje. Het lijkt me vreselijk om zo te fietsen, maar tja...hij weet waarschijnlijk niet beter.
Op het grasveld zitten 2 jonge stellen met een hond te picknicken onder de bloeiende sakura. Ze kijken me aan of ze het in Keulen horen donderen als ik ze aanspreek in 't Japans. Ik vraag of ik het water dat uit een buis in de berg naar beneden komt stromen kan drinken. Ze denken van wel, maar gaan het zelf echt niet drinken! Ik vertrouw het wel en vul mijn waterfles. Daarna eet ik mijn laatste onigiri met de koude café au lait erbij. En ik loop de trappen op naar de tempel en maak een paar foto's van de beelden daar. Het is hier echt heel erg rustig. Deze omweg langs de dam wordt waarschijnlijk niet door veel henro genomen.

Vouwfiets-henro
Vouwfiets-henro
Picknick onder de sakura
Picknick onder de sakura
Iya-Kannon
Shichifukujin in Iya-Kannon
Na een half uur loop ik weer door. Het blijft een mooie, rustige weggetje omlaag met maar af en toe een auto.
Na 1,5 km steek ik weg 55 over en ben ik even later op weg 25 naar Tainohama. Dat blijkt ook een erg rustige weg te zijn en vanaf hier is het nog maar 5,6 km naar Yuki en Tainohama strand.
Op 15 uur zie ik een rusthutje naast 2 automaten. Pas de tweede vandaag! Ik koop koude cafe au lait en warme citroenlimonade met extra vit C. En doe mijn schoenen en sokken uit en leg mijn benen een poosje omhoog. Pfff, het is echt een warm vandaag!
Er komt een servicewagen aan en 2 mannen gaan de automaten schoonmaken en bijvullen. Interessant om de binnenkant van zo'n drankenautomaat eens te zien. Alles gaat heel efficiënt.
Als ik weer op weg ga zie ik eindelijk de oceaan in de verte tussen de bomen door! Ik krijg er nieuwe energie van. De weg gaat nu alleen nog maar al kronkelend bergafwaarts.
16.15 kom ik bij rustplaats met een grote kaart van de omgeving, even later zie ik mijn overnachting Green House Juen ook aangegeven op een bord en ik schat dat het nog ongeveer 3,5 km is. Vlak voor Yuki moet ik toch nog door een tunnel, maar die is, blij toe, erg kort en als ik er doorheen loop is er geen verkeer.
In Yuki ga ik van weg 25 af en loop via de smalle straatjes, waar veel kinderen spelen, op zoek naar 't postkantoor en die vind ik om 16.45. Precies op tijd want ze gaan om 17 uur dicht. Ik post de 2 brieven aan mezelf met veel mooie postzegels erop, die komen volgende week wel aan. Ik word geholpen door een paar giechelende postkantoormeisjes, die het erg interressant vinden om voor een gaijin vrouw brieven naar Nederland te frankeren. De rest van 't personeel kijkt lachend toe en als ik vertrek ze zwaaien ze me allemaal uit: Ki wo tsukete!
Eindelijk zie ik de oceaan!Eindelijk zie ik de oceaan!
Maar een korte en stille tunnel
Maar een korte en stille tunnel
Spelende kinderen in Yuki
Spelende kinderen in Yuki
Om 17 uur sta ik bij Tainohama. Het is een mooie kleine baai met een zandstrand. En het voelt heerlijk om even langs de oceaan te lopen. Het is een rustige zee vandaag, bijna geen golven. Ik blijf er even van genieten en loop dan het laatste stukje naar Green House Juen. Ik ben daar om half 6. Het wordt gerund door weer zo'n aardig echtpaar, Honda-san. Ik doe ze de groeten van Sazanka-san. En die heeft hen al gebeld om te vragen of ik al was aangekomen! De mensen zijn hier echt bezorgd als ik niet voor 17 uur binnen ben.
Ik ga lekker lang in bad, doe mijn wasje, strek mijn benen goed en masseer mijn voeten. Vandaag heb ik de langste afstand tot nu toe gelopen: 22,5 km! En ik voel me er prima bij. Geen centje pijn qua blaren of zo.
En om half 7 uur krijg ik al weer zo'n lekker diner voorgezet: Shasimi, tempura, een stoofpotje en een eiersoepje. Er zitten in de eetzaal alleen nog 2 oudere henro-san heren te eten. Tijdens het eten praat ik met Honda-san en zijn vrouw. Ze vinden mijn Iphone met woordenboek Midori benri deshō! Handig hoor!. Ik vraag bijv. aan Honda-san: Kono sakana wa nan sakana desu ka', Wat is dit voor vis?'. En hij zegt: 'Buri desu'. Als ik bu-ri spel en typ in Midori krijg ik ブリ en dat wordt vertaald in het Engels: Japanese amberjack (species of yellowtail, Seriola quinqueradiata). En dan moet ik nog ff googelen voor de Nederlandse vertaling. Wikipedia zegt: Het is de geelvinmakreel. Dat is een straalvinnige vis uit de familie van horsmakrelen en behoort tot de orde van baarsachtigen. De vis kan een lengte bereiken van 150 cm.
Sugoi! Geweldig!

Ik ga om half 8 naar mijn kamer, maak mijn bed op met 3 futons en chat eerst met Jaap via WA. Het is 2e Paasdag in Holland! En nog steeds koud daar, brrrr... En zomertijd geworden. In Japan niet, dus het is hier nu nog maar 7 uur later.
Daarna zet ik de TV zachtjes aan. Bij een jazzy achtergrondmuziekje werk ik mijn dagboek bij. Ik voel me lekker moe en voldaan na deze prachtige wandeldag. En ik ga vroeg slapen.
Tainohama
Tainohama
Green House Juen
Green House Juen
Selfie met Honda-san en zijn okusan
Selfie met Honda-san en zijn okusan
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
< Dag 15