< Dag 24  
Dag 25 Woensdag 10 april Rennen voor de stempel
Rainbow Hokusei, Kochi-shi - ¥ 6000 westerse kamer met diner en ontbijt en lift naar Sento, badhuis
Tempels: 30 Zenrakuji 善楽寺, 31 Chikurinji 竹林寺 en 32 Zenjibuji 禅師峰寺
Afstand: 18,5 km / lift van Zenjibuji > Hotel Los Inn, Kochi-shi
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow / Click here for all pictures of this day in a slideshow.
Ik word om 5 uur al wakker. In de gang naast mijn kamer gaat het licht aan en ik hoor mijn buren bij de wasbak rommelen. Van slapen komt dus niets meer in deze gehorige tent. Ik sta op en ga alles pakken.
Als ik pas om half 7 aan het ontbijt zit, ben ik bijna de laatste, de meeste henrosan zijn al weer vroeg in hun auto vertrokken.
Arigatō-san vraagt of ik koffie wil, maar in plaats daarvan vraag ik warme melk, zeg dat ik geen koffie drink vanwege onaka ga itai desu (ik heb maagpijn). Dat smaakt best lekker en het geeft een weldadig gevoel in mijn maag, die nog niet helemaal de oude voelt na gisteren. Arigatō-san geeft me osettai: 2 onigiri en een mooi plaatje van Kūkai. Als ik vraag of ze de dochter is van okusan, zegt ze: 'Iie, arubaitaa desu'. Ze is hier partime werknemer.

Arigatō-san
Een uur later nemen we al zingend afscheid: 'Arigatō, arigatō!' Ze blijft zingen en zwaaien. Ik ga vrolijk lachend en zingend op weg... Tanoshii!
Het is een grijze bewolkte morgen en nog fris. Het is maar 10 minuten lopen naar Zenrakuji via de Tosa Jinja. Ik kijk eerst even rond bij de Jinja. Die ziet er goed onderhouden en welvarend uit. Er staat een kleine schrijn met de resten van een oude ceder, waarin blijkbaar een kami huist. Je kunt er doorheen lopen, tussen de boomstronken door. Ik doe dat en neem ook een foto van de tekst op het bord er naast. Ik zal het nog een keer vertalen...

Afscheid van Arigatō-san

Tosa Jinja

Schrijn met oude ceder
Tempel 30 ligt naast de Jinja en staat op een mooie plek, het tempelterrein grenst aan de begraafplaats op de heuvel boven Kōchi. Alles is hier ook keurig onderhouden, met veel bloemen. Er zijn nog niet veel mensen, ik zie maar twee andere henrosan. En paar dames uit de buurt lopen hier even binnen. Na de rituelen en de stempel drink ik mijn cafe au lait op een bankje in het doorkomende zonnetje. Ik geniet nog even van de rust.
De wasplaats van Zenrakuji

Hondō van Zenrakuji

Jizō naast de begraafplaats
Al gauw komen de eerste bus-henrosan er al weer aan. Achter me wordt de hartsoetra gezamelijk gereciteerd.
Ondertussen is een medewerkster van de tempel ijverig bladeren aan het vegen. Even later spreek een dame uit het groepje me aan: Dochira? Oranda! En in koor roepen ze allemaal: Ah! Sugoi! Ganbatte!
De veegdame geeft me een paar snoepjes, ze zijn zoet en heet. Ze zien er uit als borrelnootjes, maar het zijn gembersnoepjes. Oishii!

Na meer dan een uur ga ik pas door naar tempel 31, Chikurinji. En wie komt daar aan: Herve! Hij loopt een beetje te hinken met zijn pijnlijke voet. We praten even, ik vertel hem van mijn overnachting en bedank hem nogmaals voor het bellen. Hij heeft gisteren een lift gehad naar tempel 29 en is daarna per ongeluk doorgelopen naar Chikurinji, dus hij heeft tempel 30 overgeslagen. Hij is nu met de bus hier gekomen vanaf Kōchi-eki. We gaan elkaar vast nog wel vaker tegenkomen... Ganbatte ne, Herve-san!


De veegdame

Selfie met Herve-san

Herve strompelt door naar tempel 30
Direct voorbij de tempelpoort sta ik in de drukte van de stad. Eerst haal ik bij de Marunaka supermarkt voorraad voor vandaag: mochi, koekjes en fruit. Verderop langs de straat kom ik langs een kindergarten. Het is speelkwartier en ik blijf even staan kijken. De kleuters komen nieuwsgierig naar me toe en hun juf vraagt waar ik vandaan komt. Ik zeg Oranda en ik wil mijn kleurige ansichtkaarten laten zien met tulpen en molens. Maar ik kan ze niet vinden, ze zitten niet meer in mijn schoudertas. Later maar eens zoeken...
Even later bij een splitsing sla ik een rustig weggetje in. Een oudere vrouw zit langs het pad op haar hurken de plantjes te verzorgen. Ik geef haar een compliment met haar mooie bloemetjes en ik vraag hoe oud ze is: 75 jaar. Zij vraagt hoe oud ik ben, ze denkt dat ik pas 30 jaar ben. Ik wijs op mijn witte haar en zeg: al 62 jaar hoor. Ze zegt dat ik heel wakai, jong, ben. En ik vind juist dat zij er zo jong uitziet voor haar leeftijd. Als ik gedag zeg en doorloop drukt ze me nog snel iets in mijn hand: 500 yen (= 4 euro)!

Boodschappen doen bij Marunaka

Speelkwartier in de kindergarten.

Obasan verzorgt bloemetjes langs het pad
Ik ga dus de drukkere weg 44 vermijden en neem het groene pad dat er zowat evenwijdig langs loopt, maar wel iets langer is. Maar dat heb ik er wel voor over om rustiger te lopen. Dit pad gaat langs een gemaal en tussen de rijstvelden door. Om 10.30 kom ik langs een metaalbedrijfje en vraag aan de man daar of hij misschien een rubberen dopje heeft voor mijn kongōzue. De beste man neemt de maat met zijn schuifmaat en gaat op zoek in zijn behoorlijk chaotische werkplaats. Maar hij heeft niet zoiets: Sumimasen, zannen desu ne. Sorry, jammer hoor. Geen punt en bedankt voor de moeite!
Even verderop ga ik naast een rijstveld zitten en drink café au lait en eet wat koekjes en mochi. Ik heb er bijna 5,5 km opzitten. Ik zoek in mijn rugzak naar mijn mooie, zelf gelamineerde ansichtkaarten, maar ze zijn echt foetsie! Nou maar hopen dat iemand ze gevonden heeft en opstuurt. Op de achterkant van de ene kaart had ik het Japans gezet: In geval van ongeluk waarschuwen met daaronder Jaaps naam, adres en telnummer. Het is geen ramp, maar toch...
Ik heb geen dopje voor je stok, sorry...
Pauze naast een rijstveld

Uitgelaten honden
Ik loop een half uur later door en blijf de grote weg vermijden. Ik geniet van de rust langs de rijstvelden. Het wordt al warmer, de zon komt er nu goed door en ik trek maar weer 's een T-shirt uit. Na 8 km rust ik uit op een muur langs de Kokubu-gawa. En ik verbaas me weer over de troep die de mensen hier zomaar neersmijten. Onder de brug en onderaan de muur waar ik op zit, ligt allerlei rotzooi. Zo te zien ook afgedankte huishoudelijke apparaten. En even verderop staan keurige huizen met prachtig aangelegde tuinen en mooie bloemen langs de weg.

Over de Kokubu-gawa

Een rijstplantmachine
Bij tramhalte Monjudōri oversteken.
Vanaf tramhalte Monjudōri is het nog ongeveer 2 km naar Chikurinji. Even gaat de route door een druk gedeelte van de stad en dan weer door een rustig woonwijkje de heuvel op. Langs pruimenboomgaarden klim ik langs een smal pad omhoog. En daar komt een henrosan me tegemoet. Hij doet gyaku-uchi, de henro tegengesteld, van 88 naar 1, lopen. We blijven staan praten. Hij spreekt goed Engels en is vol bewondering voor mijn 'moed en doorzettingsvermogen' om de henro alleen te doen. We maken foto's van elkaar en we wisselen naam en emailadres uit. Hij zal me de foto sturen die hij van me gemaakt heeft. En ik beloof hem de foto te mailen die ik van hem maakte. Hij heet Tadashi Shinohara en woont in Yokohama.
Zonnebadende schildpadden

Schooljongens op de fiets

Shinohara-san
Het laatste stukje omhoog gaat over een smal paadje langs grafmonumenten en daarna kom ik uit op een breed pad in de prachtig aangelegde Makino Botanische tuin. Het is hier echt schitterend! Ik kijk wat rond en ook in het gebouw waar een tentoonsteling is en waar ik naar de toilet kan. Ik maak een paar foto's maar besluit om hier niet te lang te blijven ronddwalen, ook al is het hier voor de wandelende henrosan vrij entree. Je komt als het ware door de achterdeur binnen en loopt zo de hele tuin door en zo kom je vanzelf bij de ingang van de tempel. Daarnaast is pas de kaartjesverkoop voor deze Botanische tuin. Voor mij dus osettai.

Langs een smal pad...

...door de Botanische tuin

...naar tempel 31.
Chikurinji is een grote tempel met hoge trappen er naar toe. Veel beelden en bezienswaardigheden hier. Het doet er ook heel gezellig aan. Er komt net een buslading henro-san aan. Overal zijn tuinlieden aan het werk en bij de nōkyōsho is een winkeltje met daarachter een tearoom met terras. Ik krijg een kopje thee en ga eerst op het terras in de zon mijn lunch opeten: twee onigiri en een mandarijn.
De Hondō van Chikurinji
Boeddha in een modern prieeltje
Bus-henrosan reciteren de hartsoetra
Op het terras liggen zware stenen ornamenten, zo te zien komen ze van een tempeldak. Na de rituelen ga ik nog wat rondlopen en foto's maken. Ondertussen hoor ik de hele groep bus-henrosan reciteren en zingen.
Ik vraag me af waar Joost nu is. En of ik door ga naar tempel 31. Ik heb nog geen slaapplek. Het is 3 uur en ik heb 2 uur de tijd om die 5,9 km naar Zenjibuji te lopen, dat moet toch lukken binnen 2 uur... Dus weer snel op pad. Het valt wel even tegen dat het brede pad naar beneden zo ongelijk is, ik moet goed uitkijken dat ik niet struikel en mijn knieen protesteren al gauw.
Oude dakornamenten op het terras

Bewaker van een Jinja
Lastig pad naar beneden.
Maar daarna is het een makkelijke rustige weg. Een stukje langs de Shimoda rivier en door rijstvelden. Ik loop de laatste kilometers op met een oudere henrosan met een grote rode rugzak. Ik ben hem al vaker tegengekomen. Hij loopt helemaal scheef met twee stokken en zijn rugzak hangt ook scheef. Hij lijkt af en toe bijna te bezwijken onder dat grote ding. We kijken elkaar aan en hij zegt dat we moeten doorlopen want anders halen we de stempel niet. We gaan allebei een tandje harder. En zo heb ik mijn 'PR' over bijna 6 km gelopen: binnen de 1 1/2 uur, dat had ik nog niet eerder gepresteerd!

Geploeter in het rijstveld

Rustplek op weg naar tempel 31
Volg de grote rode rugzak-henrosan!
Om 16.30 zijn we bij het bergpad naar Zenjibuji en die laatste 600 meter is een lastige klim. Henrosan houdt me goed bij. Warm en hijgend komen we binnen 10 minuten boven en we zijn op tijd! We zijn zelfs al te hoog en moeten weer een trap af naar de nōkyōsho. Dan is het al kwart voor 5 dus eerst halen we de stempel en daarna gaan we de rituelen doen. Ik dank Kūkai voor mijn geslaagde laatste kilometers zonder benauwdheid. Mijn conditie is toch een stuk beter inmiddels. Ik ben eerder klaar dan de oude henrosan. Hij is lang bezig met veel onbegrijpelijke teksten.
We zijn op tijd boven voor de stempel!
Kōbō Daishi

Kikkertje brengt me geluk...
Ik kijk nog even rond hierboven, wat een prachtig uitzicht op de zee. Die begon ik al te missen! Bij heel helder weer moet je vanaf deze heuvel boven Kochi de twee uiterste zuidelijke punten van Shikoku kunnen zien: Kaap Muroto en Kaap Ashizuri. Daar is het nu te heiig voor. Het is al kwart over 5 als ik merk dat bijna iedereen inmiddels vertrokken is. Alleen een echtpaar, dat de henro met de auto doet, staat nog naast me het uitzicht te bewonderen. Ik vraag aan de man of hij misschien voor mij een hotel kan bellen, want ik krijg nog steeds geen verbinding met vaste nummers. Hij belt voor me naar Los Inn bij het station, waar Joost ook sliep. De reservering is zo geregeld en ik vraag waar zij naar toe gaan. Ook naar een hotel in Kochi-stad en ik kan gelijk met ze meerijden. Tegen 18.30 uur wordt ik keurig voor de deur van Los Inn afgezet. Hartelijk bedankt voor deze geweldige osettai!

Uitzicht vanaf Zenjibuji
Ik krijg een lift van kuruma-henrosan...
...naar Los Inn bij het station.
Aardige mensen hier in de lobby. Ik ben zo ingecheckt en mag tot 10 uur blijven. Ik voel mijn voeten goed. Ik ga snel in de ofuro en mijn benen strekken. Daarna doe ik een wasje en blijf ik verder rustig op mijn westerse hotelkamer met een bak instant ramen en een zak maischips. Ben te moe om weer uit te gaan. Dit hotel kost 4900 yen alleen met ontbijt. Er is WIFI dus de fotostream loopt weer...
Ik stuur berichtjes aan Jaap via WA en mail. En ik bel Dolf en Fumika in de telefooncel in de lobby. Ze zullen me me vrijdag om 12 uur bij tempel 35, Kiyotakiji ophalen met hun auto.
Morgen neem ik hier vanaf Kochi-eki de bus naar de halte vlak bij waar ik omhoog ging naar Zenjibuji en wandel vanaf daar naar Sekkeiji en Tanemaji. Dat is totaal 14 km en als ik tussen 16 en 17 uur bij Tanemaji ben kan ik daar gratis slapen in de tsuyado. Herve zit daar nu, hij stuurt me een sms-je dat alles goed is met hem.
Via Facebook hoor ik van Joost dat hij vandaag tot tempel 33, Sekkeiji is gekomen. Hij slaapt in Kochi-ya. We spreken af dat over paar dagen samen ergens gaan Whale Watchen, walvissen kijken. Om onze verjaardagen te vieren!
Ik zet de TV aan en doe ik alle naambriefjes en bonnetjes die ik verzameld heb in een envelop. Die gaat binnenkort op de post naar huis. Daarna blijf ik kijken naar een maffe spookfilm met Eddy Murphy in 't Japans. Dat is wel lachen!
Ik ga pas na 12 uur slapen. Hoop maar dat ik hier wat kan uitslapen...
Klik hier voor alle foto's van deze dag in een diashow. Click here for all pictures of this day in a slideshow.
< Dag 24